İnsan kaynakları yönetimi, organizasyonların yararlı bir şekilde yönetilmesini sağlayan çalışmalarının tümüdür. Bir kurum için insan kaynakları üretim, hizmet verme, kâr etme hedeflerine ulaşmak adına kullanılmakta olan kaynağa işaret etmektedir. Bu kaynak ise hiç şüphesiz başlıktan da anlaşılacağı üzere insandır.
İnsan kaynakları yönetimi bir organizasyonda yöneticilerden personellere kadar tüm çalışanları kapsamaktadır. Bir kurumun başarılı olmasında insan kaynakları yönetiminin yadsınamaz bir yararı söz konusudur. Nitekim bir kurumunun maddi kaynağının sağlam olduğunu varsayalım. Ancak bu kurum insan kaynakları yönetimine sahip değilse başarıya ulaşamayacaktır.
İnsan kaynakları yönetiminin önemi nedir?
İnsan kaynakları yönetiminin olmadığı bir kurumda personel seçimi yanlış olabilmektedir. Bu durum haliyle iş süreçlerinde verim alınmamasına neden olabilmektedir. Dolayısıyla sürekli personel değişikliği yapmak kurumsal kimlik açısından sağlıklı olmayacaktır. Bununla birlikte kurumun misyonu ve vizyonu noktasında da uyuşmazlıklar yaşanarak imaj zedelenmesi olabilecektir.
Öte yandan sağlam temeller üzerinde kurulu bir insan kaynakları yönetimine sahip olan kurumlar şanslıdır. Nitekim personellerin eksiklikleri ve ihtiyaç duydukları noktalar belirlenerek ilgili eğitimler verilmektedir. Aksine insan kaynakları yönetiminin olmadığı bir kurumda personellerin potansiyelleri tespit edilemez. Bu durumda iş veriminin sağlanması ve devamlılığı noktasında yararlı değildir.
İnsan kaynakları yönetimi ne iş yapar?
İnsan kaynakları yönetimi, bir kuruma personel alımlarında görev yapan birimdir. Bu noktada personel arayışına girerek ilgili yerlerde araştırmalar yapar. Bu süreç kurumun misyon ve vizyonu göz önüne alınarak ilerletilir. En nihayetinde titizlikle yürütülen bir süreç sonucunda işe alımlar gerçekleştirilir. Buna göre kurum altında çalışan personellerden insan kaynakları yönetimi sorumlu olmaktadır. Ayrıca personel ilişkileri, raporlama, değerlendirme ve eğitim gibi görevler de insan kaynakları tarafından takip edilmektedir.
Bu bağlamda insan kaynakları yönetiminin yalnızca işe alım süreçlerinde görevli olduklarını söylemek pek doğru olmayacaktır. Dolayısıyla personellerin iş süreçlerinde de çalışmalar yapmaktadırlar. İnsan kaynakları yönetimi için görev tanımlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
- Personellerin görev tanımlarını belirlemek
- İş başvurusu yapan adaylarla görüşme sağlamak
- İşe alınacak olan kişilerin referans kontrollerini gerçekleştirmek
- Düzenli bir şekilde raporlama yapmak
İnsan kaynakları yönetiminin amacı nedir?
Yönetimin amaç edindiği ilkeler şu şekildedir:
- İnsan kaynakları yönetiminin birden fazla amaçları bulunmaktadır. Bu bağlamda ilgili amaçları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
- Kurumsal verimliliğin yükseltilmesi
- Rekabet ortamında avantaj sağlanması
- Çalışma koşullarının ve ortamının iyileştirmesi
- Çalışanların refah seviyesinin artırılması
- Şirketin amaç ve hedeflerine ulaşması noktasında çalışmalar yapılması
- Yüksek performans ile çalışmalarının sağlanması
- Çalışanların niteliklerini arttırarak şirketin performansının yükseltilmesi
- Maksimum derecede çaba sarf etmesinin sağlanması
- Çalışanların kariyer beklentilerini karşılamak
- Şirketin kurumsal kültürünün vizyona göre belirlemek
- Şirket performansının geliştirilmesi
- Çalışanların yeteneklerini geliştirmeleri için gerekli ortamı ve şartları sağlamak
İş analizi ve iş dizaynı: Bir kurum işgücü kaynağının alt yapısı oluşturmak için iş analizi ve iş dizaynı segmentlerine ihtiyaç duyabilmektedir. Genel olarak organizasyonlar altındaki planlamaların bütününü iş analizi ve iş dizaynı oluşturur.
İş bilgileri: Kurumlarda görev amaçlarının gerçekleştirilebilmesi için iş bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu anlamda iş sınırlarını belirlemek, işin özelliklerini ortaya çıkartmak ve görev tanımlarını yapmak gerekmektedir.
İş analizinin amaçları: İşin amacını belirlemek ilişkisel anlamda yararlı olacaktır. Ancak bunu yapmamak programların başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle belirtilen insan kaynakları yönetimi iş analizi çalışmalarında önem vermek zorundadır.
İş dizaynı: Bu çalışmalar ile kurumdaki işlerin yapısı personeller için daha çok tatmin yaratacaktır. İş dizaynını belirleyerek hem personellerin çalışma verimini arttırmak hem de kurum kimliğini başarılı kılmak önemlidir.
Uluslararası insan kaynakları yönetimi nedir?
Uluslararası insan kaynaklarında küresel bir şekilde insan kaynaklarından yararlanılmaktadır. Dolayısıyla uluslararası düzeyde faaliyet gösteren kurumlar karşı karşıya kaldıkları konularda çözüm odaklı yaklaşılmaktadır.
Nitekim farklı ülkelere mensup firmalar birçok kültürden personel barındırmaktadır. Dolayısıyla tek bir insan kaynakları yönetimi ile çalışmak mümkün değildir. Bu nedenle uluslararası insan kaynakları yönetimi, birçok çalışan, kültür, din, ırk vb. farklılıklar barındıran şirketler için daha geniş bir perspektif sunmaktadır. Gerektiğinde tüm personelleri ortak bir noktada buluşturur. Personellerin kültürlerine göre farklı prosedürler düzenler.
Stratejik insan kaynakları planlaması nedir?
Stratejik insan kaynakları planlaması, kurumların rekabet ortamında fark yaratması ve güçlü kalması adına uyguladıkları yöntemleri ifade etmektedir. Bir kurumun hedeflerine ulaşması için mevcut ve gelecekteki insan kaynakları ihtiyaçlarını belirler. İnsan kaynakları yönetimi bir kurum kimliği oluşturmayı, elde tutma stratejisini, devamsızlık yönetimi stratejisini, esneklik stratejisini, yetenek yönetimi stratejisini, işe alım ve seçim stratejisini içerir. İnsan kaynakları, hedeflerine ulaşmak için çeşitli araçlar ve teknolojiler kullanır. Bu teknolojiler, bunlarla sınırlı olmamak üzere sosyal medya, yönetim bilişim sistemi ve farklı politikaları içerir.
Stratejik insan kaynakları planlaması kurumların insan kaynakları departmanları ile stratejiler, amaçlar ve hedefler arasındaki bağlantıyı ifade etmektedir. Stratejik insan kaynakları yönetimi, işletmelerin rekabet ortamında fark yaratabilmesi, güçlü kalabilmesi için uygulanan metotları ifade eder.
İnsan kaynakları yönetimi oluşturmada dikkat edilecek noktalar
İnsan kaynakları birimi edinin: Personel sayısının fazla olduğu organizasyonlarda insan kaynakları yönetimini kurmaya başlamakta fayda olacaktır. Yönetimin büyüklüğü çalışan sayısındaki artışa bağlı olarak artacaktır. Sizi anlayan, sizinle aynı yöne bakabilecek ve size insan kaynakları yönetimi anlamında destek olabilecek profesyonellerle anlaşın.
Danışman bir firma ile anlaşın: Öte yandan bir kurumdaki personel sayısı sınırlıysa bir danışman firmadan destek almak gerekir. İnsan kaynakları yönetimini geliştirmek amacıyla danışmanlarla iş birliği yapmak yararlı olacaktır. Bu noktada gereksinimleriniz dahilinde çalışmış, referansları olan ve uygulamalı projeler sunabilen bir danışman ya da danışman firması ile anlaşmak gerekir. Diğer bir deyişle bu noktada deneyim kadar kurduğunuz iletişimin kalitesi de belirleyici olacaktır. İhtiyaçlarınızı gerçekten anlamaya çalışan, size özg programlar tasarlayan ve destek vermeye hazır bir danışman veya danışmanlık ekibi işinize yarar. Ayrıca doğru noktaları görmenize de yardımcı olur.
İhtiyacınızın farkında olun: İnsan kaynakları noktasında, kurumunuzda neye ihtiyaç duyduğunuzu anlamak ve bu yönde adım atmak son derece önemlidir. Dolayısıyla kurumunuz çatısı altında bir insan kaynakları yönetimi varsa onlara danışın ve fikir alın. Eğer bu yönetime sahip değilseniz merak ettiklerinizi personellerinize sorun. Örneğin bunu bir anket yoluyla elde edin. Böylece elde ettiğiniz verilere göre adımlar atmış olursanız güven duygularını ve bağlılıklarını şüphesiz iyi bir yönde etkilemiş olursunuz.
Çalışmaların yararına inanın: İnsan kaynakları yönetimi üzerinde yapılan çalışmalar, işe alım süreçlerinden ücretlerin yapılandırılmasına, performans sistemi kurulumundan iş analizi ve iş değerlendirmesine, kariyer planlamasından eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına kadar birçok noktaya dokunabiliyor. Şirketin içindeki atmosferin, insanların yaklaşımlarının ve şikayetlerin azaldığını fark edersiniz. Eğer yaptırdıysanız memnuniyet anketi sonuçlarının yıldan yıla gösterdiği iyileşmeler, performans değerlendirme sonuçları, işten ayrılmaların azalması, şirketin ilanlarına yapılan başvurulardaki artış vb. birçok gösterge yapılan işlerin faydasını somut olarak da ortaya koyabilir.
