Mazeret İzni Nedir, Hangi Durumlarda ve Kaç Gün Verilir? (2025)

Mazeret izni, çalışanların kişisel, ailevi veya sağlıkla ilgili zorunlu durumlarda işlerinden belirli bir süreliğine ayrılmalarına olanak tanıyan izin türüdür. Bu izin, hem kamu personeli (memurlar) hem de özel sektör çalışanları için yasal düzenlemelerle belirlenmiştir. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde, mazeret izinlerinin kapsamı, süresi ve alınma şekli güncel mevzuatla açıkça tanımlanmıştır.

Mazeret izni nedir sorusu, özellikle çalışanlar arasında en çok merak edilen konuların başında gelir. Çünkü evlilik, doğum, ölüm ya da taşınma gibi yaşamın doğal akışında ortaya çıkan olaylarda, işten izin almanın hem yasal hem de idari bir düzen içinde yapılması gerekir. Devlet memurları için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu bu izinlerin yasal dayanağını oluştururken, özel sektör çalışanları için 4857 sayılı İş Kanunu esas alınır. Bu sayede her iki kesim de hak kaybı yaşamadan yasal güvence altına alınır.

2025 yılında güncellenen mazeret izni yönetmeliği ile birlikte, çalışanların kişisel nedenlerle işe devam edemediği durumlarda izin süreçleri daha net hale getirilmiştir. Ayrıca dijital sistemlerin gelişmesiyle birlikte, Patron PDKS gibi modern personel devam kontrol sistemleri sayesinde mazeret izni takibi artık çok daha kolay, şeffaf ve hızlı bir şekilde yapılabilmektedir. Bu da hem yöneticilerin izin süreçlerini verimli şekilde yönetmesini hem de çalışanların haklarını sorunsuz kullanmasını sağlar.

Mazeret İzni Nedir?

Mazeret izni, çalışanların işlerine kısa süreli olarak ara vermelerine olanak tanıyan, belirli koşullarda tanınmış bir haktır. Bu izin, çalışanların hem özel yaşamlarındaki zorunlu durumlarıyla ilgilenmelerini hem de işlerini aksatmadan yasal haklarını korumalarını sağlar. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan düzenlemelere göre, mazeret izinleri hem kamu personeli hem de özel sektör çalışanları için ayrı ayrı belirlenmiştir. Devlet memurları için bu hak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile güvence altına alınırken, özel sektör çalışanları için 4857 Sayılı İş Kanunu çerçevesinde düzenlenir. Her iki durumda da amaç, çalışanların yaşamın doğal süreçlerinden doğan zorunlu durumlarda mağduriyet yaşamamasını sağlamaktır.

Mazeret izni, genellikle evlenme, doğum, ölüm, taşınma, sağlık sorunları veya ailevi nedenlerle kullanılır. Bu izinler, işverenin inisiyatifine bırakılmadan yasal çerçeveye oturtulmuştur. Ayrıca, teknolojinin gelişmesiyle birlikte izin süreçleri artık dijital ortamlarda da yönetilebilmektedir. Örneğin, Patron PDKS gibi modern izin yönetim sistemleri, çalışanların mazeret izin taleplerini kolayca iletmelerini ve yöneticilerin bu talepleri onaylamasını sağlar. Bu dijital sistemler sayesinde hem zaman kaybı azalır hem de izinlerin takibi daha şeffaf hale gelir. Dolayısıyla, mazeret izni yalnızca bir yasal hak değil, aynı zamanda kurumsal süreçlerin düzenli işlemesi açısından da önemli bir unsurdur.

Mazeret İzni Tanımı

Mazeret izni, çalışanların olağan çalışma süreleri dışında ortaya çıkan ve işverence haklı görülen nedenlerle işe gelememesi durumunda tanınan bir haktır. Bu izin, memurlar ve işçiler için ayrı düzenlemelere tabi olmakla birlikte, her iki durumda da çalışanın iş güvencesini ve sosyal haklarını korur.

Mazeret izni, çalışanların insani, ailevi veya tıbbi nedenlerle işe devam edemediği durumlarda devreye girer. Bu izin türü, işyerinin sürekliliğini korurken çalışanın psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını da gözetir. Yani işveren, belirli koşullarda çalışanın işten uzaklaşmasını onaylar; böylece hem iş disiplini hem de çalışan memnuniyeti dengelenmiş olur. Özellikle kamu sektöründe bu izinler resmi belgelerle desteklenirken, özel sektörde iş sözleşmeleri ve iç yönetmeliklerle detaylandırılır. Günümüzde birçok işletme, izin süreçlerini manuel değil dijital platformlar üzerinden yöneterek hata payını azaltmakta ve onay süreçlerini hızlandırmaktadır. Bu noktada Patron PDKS’nin sunduğu izin yönetimi modülü, çalışanların mazeret izinlerini kolayca talep edebilmesini ve İK departmanının bu izinleri tek ekrandan kontrol etmesini mümkün kılar.

• Ücretli mazeret izni: Çalışanın maaşı kesilmeden kullandığı izin türüdür. Örneğin evlenme, doğum veya yakın bir aile ferdinin vefatı durumlarında uygulanır.
• Ücretsiz mazeret izni: Maaş ödemesi yapılmadan verilen izin türüdür. Genellikle uzun süreli mazeretlerde ya da çalışanın kendi talebi üzerine verilir.

Ücretli mazeret izni, çalışanların maaşlarından herhangi bir kesinti yapılmadan, yasal olarak belirlenmiş sürelerde izin kullanmalarına olanak tanır. Bu durum çalışan motivasyonunu korur ve işveren açısından da çalışan bağlılığını güçlendirir. Öte yandan, ücretsiz mazeret izni daha çok uzun süreli sağlık sorunları veya özel durumlarda tercih edilir. Her iki izin türü de kurum içi izin planlamasının doğru yapılmasını gerektirir. Bu nedenle işletmelerin, izinlerin türünü, süresini ve gerekçesini kolayca raporlayabileceği sistemlere sahip olması büyük önem taşır. Patron PDKS, bu süreçleri dijitalleştirerek hem çalışanlar hem yöneticiler için zaman kazandırır ve mazeret izni takibini daha düzenli hale getirir.

Kanuni Dayanak (657 Sayılı Kanun)

Devlet memurları için mazeret izinlerinin yasal dayanağı, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104. ve 105. maddeleridir. Bu maddelerde, memurların evlilik, doğum, ölüm, hastalık gibi nedenlerle izin kullanabileceği süreler ve koşullar ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Ayrıca, bazı durumlarda kurum amirinin takdirine bağlı olarak ek izinler de verilebilir.

Bu maddelere göre, memurların eşlerinin doğum yapması durumunda 10 gün, kendi evliliklerinde 7 gün, birinci derece yakınlarının vefatında ise 7 gün izin hakkı vardır. Aynı şekilde, ağır hastalığı bulunan yakınlarına refakat etmek zorunda kalan memurlar için de 3 ay süreyle refakat izni tanımlanmıştır. Gerektiğinde bu süre bir 3 ay daha uzatılabilir. Bu düzenlemeler, çalışanların ailevi sorumluluklarını yerine getirirken iş güvencelerini de korumalarına olanak sağlar. Bu sayede kamu hizmetlerinde aksama yaşanmazken, çalışanların sosyal yaşam dengesi de gözetilmiş olur.

Özel sektör çalışanları için ise mazeret izinleri 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 46. ve 55. maddeleri ile Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Bu kanunlar, çalışanların belirli özel durumlarda ücretli olarak işe ara verebilmelerini sağlar. Örneğin, işçinin evlenmesi, eşinin doğum yapması veya birinci derece yakınını kaybetmesi durumlarında yasal olarak belirlenmiş sürelerde ücretli izin verilmesi zorunludur. Bu düzenlemeler, işverenin inisiyatifine bırakılmaksızın uygulanır ve çalışan lehine güvence sağlar.

2025 yılı itibarıyla bu kanunlarda yer alan hükümler, işverenlerin insan kaynakları süreçlerinde dijital sistemlerle takip edilebilmektedir. Örneğin, Patron PDKS izin yönetimi modülü üzerinden, çalışanların kanuni mazeret izinleri yasal sürelerine göre otomatik olarak tanımlanabilir. Böylece hem kamu kurumları hem özel işletmeler, izin süreçlerini güncel mevzuata uygun şekilde yönetebilir.

Mazeret İzni Hangi Durumlarda Kullanılır?

Mazeret izni, çalışanların hayatlarında ortaya çıkan beklenmedik, zorunlu veya önemli olaylar nedeniyle işlerine kısa süreli olarak ara vermelerine olanak tanır. Bu izin, çalışanın mağduriyet yaşamadan kişisel ya da ailevi sorumluluklarını yerine getirmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Hem kamu kurumlarında hem de özel sektörde çalışanlar, farklı kanunlar kapsamında bu haktan yararlanabilirler. Devlet memurları için mazeret izni nedenleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile belirlenmişken, özel sektör çalışanları için 4857 Sayılı İş Kanunu esas alınır. Bu düzenlemeler, çalışanların sosyal haklarını korumayı ve iş güvencesi içinde hareket etmelerini amaçlar. Dolayısıyla, mazeret izni yalnızca bir ayrıcalık değil, aynı zamanda yasal bir haktır.

Çalışanlar, genellikle evlenme, doğum, ölüm, taşınma veya sağlık sorunları gibi nedenlerle bu izni kullanır. Ancak bazı özel durumlarda, örneğin çocuğun hastalığı veya ailevi zorunluluklar gibi hallerde de kurum amirinin onayıyla mazeret izni verilebilir. İzin talebi sırasında çalışanların gerekçelerini resmi belgelerle desteklemesi gerekir. Bu belgeler, doğum raporu, ölüm belgesi veya taşınma belgesi gibi resmi evraklar olabilir. Böylece kurum, iznin yasal dayanağını kolayca kontrol edebilir. Günümüzde pek çok kurum bu süreci dijital hale getirmiştir. Patron PDKS sisteminde, çalışanlar mazeret izni taleplerini online olarak oluşturabilir, belgelerini yükleyebilir ve yöneticiden onay alabilir. Bu dijital süreçler, hem kurumların belge yönetimini kolaylaştırır hem de çalışanlar için şeffaf ve hızlı bir izin süreci sağlar.

Memurlar İçin Mazeret İzni Sebepleri

Devlet memurlarının mazeret izni kullanabileceği durumlar kanunla net biçimde belirlenmiştir. En sık karşılaşılan nedenler şunlardır:

• Eşin doğum yapması: Memur babaya 10 gün ücretli izin verilir. Bu süre doğum tarihinden itibaren hesaplanır ve çalışanın maaşında kesinti yapılmaz.
• Anne, baba, eş, kardeş veya çocuk vefatı: 7 gün ücretli izin hakkı tanınır. İzin süresi boyunca çalışan tüm maaş haklarını korur.
• Evlenme: Memura 7 gün ücretli izin verilir. Bu izin, nikâh veya düğün tarihinden itibaren başlatılabilir.
• Taşınma: Kurum amirinin onayıyla 1 güne kadar izin verilebilir. Bu izin genellikle kurum değişikliği veya şehir değişimi durumlarında uygulanır.
• Çocuğun hastalanması: Duruma göre refakat izni kapsamında değerlendirilir. Refakat izni 3 ay süreyle verilebilir ve gerekli görülürse 3 ay daha uzatılabilir.
• Ailevi sebepler: Üst amirin takdirine bağlı olarak belirli süreli izin kullanılabilir. Bu izin türü, resmi belgelerle desteklenen istisnai durumlarda geçerlidir.

Memurlar için tanınan bu izinler, hem insan haklarına uygun bir çalışma ortamı oluşturur hem de kamu hizmetinin aksamadan sürdürülmesini sağlar. Kurumlar, izin süreçlerini genellikle Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) veya Patron PDKS izin yönetimi modülü üzerinden takip ederek her çalışanın izin kayıtlarını düzenli biçimde arşivleyebilir. Böylece hem yasal uyum sağlanır hem de izin takibinde hata riski ortadan kalkar.

Özel Sektörde Mazeret İzni Durumları

Özel sektörde mazeret izinleri İş Kanunu’nun 46. maddesi uyarınca düzenlenmiştir. Bu kapsamda, çalışanların mazeret izni alabileceği başlıca durumlar şunlardır:

• Evlenme: 3 gün ücretli izin hakkı verilir.
• Yakın vefatı: Eş, anne, baba, kardeş veya çocuk vefatında 3 gün ücretli izin.
• Eşin doğumu: 5 gün ücretli izin.
• İşveren inisiyatifine bağlı ek izinler: Örneğin taşınma veya özel durumlarda, işveren onayıyla izin verilebilir.

Özel sektörde mazeret izni, çalışanların kişisel yaşamlarındaki önemli olaylarda işlerinden belirli süreyle uzaklaşabilmelerini sağlar. Bu hak, 4857 Sayılı İş Kanunu tarafından güvence altına alınmış olup, işverenin keyfi olarak reddedemeyeceği yasal bir zorunluluktur. İşverenler, çalışanlarının evlenme, doğum veya ölüm gibi durumlarda izin taleplerini kabul etmekle yükümlüdür. Ancak bunun dışında kalan özel durumlarda, örneğin taşınma veya sınav gibi mazeretlerde, izin hakkı işverenin inisiyatifine bırakılmıştır. Bu nedenle çalışanların, izin taleplerini gerekçeleriyle birlikte yazılı olarak İnsan Kaynakları birimine iletmeleri önemlidir. Günümüzde bu süreçlerin çoğu dijitalleşmiş olup, Patron PDKS izin yönetimi modülü sayesinde mazeret izinleri kolayca tanımlanabilir, onaylanabilir ve raporlanabilir. Böylece hem çalışan memnuniyeti artar hem de yasal süreçler eksiksiz şekilde yürütülür.

Mazeret İzni Kaç Gün Verilir?

Mazeret izni süresi, çalışanın görev yaptığı sektöre, statüsüne ve mazeret türüne göre değişiklik gösterir. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan yasal düzenlemeler, hem kamu çalışanları hem de özel sektör personeli için izin sürelerini net şekilde belirlemiştir. Devlet memurları için bu süreler 657 Sayılı Kanun’un 104. ve 105. maddelerinde açıklanırken, özel sektör çalışanları için 4857 Sayılı İş Kanunu esas alınır. Mazeret izni, çalışanın özel hayatındaki önemli gelişmelere zaman ayırabilmesini sağlarken, işin sürekliliğini koruyacak bir denge oluşturur. Bu nedenle, her kurumda izin talepleri resmi süreçler üzerinden alınır ve kurum amiri onayıyla yürürlüğe girer.

Devlet memurları açısından mazeret izinlerinin süresi, izin türüne göre farklılık gösterir. Ölüm, doğum, evlenme veya refakat gibi nedenlerde belirlenen süreler, çalışanların maaşında herhangi bir kesinti yapılmadan uygulanır. Ancak refakat izni gibi uzun süreli durumlarda, sağlık raporlarıyla belgelendirme zorunluluğu bulunur. Kurum amirleri, personelin durumu ve görevin niteliğine göre bu izinleri onaylayabilir. Ayrıca, bazı durumlarda kurum takdiriyle ilave izin verilmesi de mümkündür. Bu uygulama, çalışanların zorunlu durumlarında insani bir kolaylık sağlar ve çalışma motivasyonunu korur.

Günümüzde bu izinlerin kayıt altına alınması, kurumlar açısından da büyük önem taşır. Hem kamu hem özel sektörde, izinlerin süresi ve türü dijital sistemlerde takip edilerek, insan kaynakları süreçleri kolaylaştırılır. Patron PDKS izin yönetimi modülü sayesinde, yöneticiler çalışanların izin geçmişini görüntüleyebilir, mazeret türlerine göre filtreleme yapabilir ve izin sürelerini mevzuata uygun şekilde belirleyebilir. Böylece hem yasal uyum sağlanır hem de kurumsal verimlilik artar. Aşağıdaki tablo, devlet memurlarına tanınan mazeret izin sürelerini göstermektedir:

Devlet Memurları İçin Süreler

Bu izin süreleri, çalışanın kişisel ve ailevi durumlarını gözeterek belirlenmiştir. İzin süresi boyunca çalışan, görevinden muaf tutulur ve görevine döndüğünde herhangi bir maaş kesintisi yaşamaz. Ancak refakat izni gibi uzun süreli izinlerde, tıbbi belgelerin kurum tarafından onaylanması gerekir. İzinlerin doğru şekilde yönetilmesi, kurum içi düzenin korunması açısından da önemlidir. Bu nedenle, birçok kamu kurumu ve özel işletme, mazeret izinlerinin kayıt ve onay süreçlerini Patron PDKS gibi dijital sistemler üzerinden yürütmektedir.

Özel Sektörde Süreler

Özel sektörde mazeret izni süreleri, 4857 Sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında belirlenmiştir. Bu izinler, çalışanların yaşamındaki önemli olaylarda işlerinden belirli bir süreliğine ayrılmalarına olanak tanır. Kanun, çalışanların evlilik, doğum veya yakınlarının vefatı gibi durumlarda ücretli olarak izin kullanma hakkını açıkça tanımlar. İzin süresi boyunca işçinin maaşında herhangi bir kesinti yapılmaz ve bu süre yıllık izin hesabına dahil edilmez. Böylece çalışanlar, hem kişisel sorumluluklarını yerine getirebilir hem de iş güvencesi açısından hak kaybı yaşamaz.

İşverenler, bu süreleri yasal olarak uygulamakla yükümlüdür. Ayrıca, çalışanlar belgelerini sunarak izin talebinde bulunabilir. Günümüzde bu izinlerin kayıt ve onay süreçleri genellikle dijital sistemler üzerinden yürütülmektedir. Patron PDKS izin yönetimi modülü, özel sektör firmalarının bu süreçleri hızlı ve mevzuata uygun biçimde takip etmesini sağlar. Böylece hem çalışan memnuniyeti artar hem de insan kaynakları süreçleri daha düzenli hale gelir.

Mazeret İzni Nasıl Alınır?

Mazeret izni alma süreci, çalışanların bağlı oldukları kurum veya işletmenin yapısına göre değişiklik gösterebilir. Kamu kurumlarında bu süreç resmi belgeler ve dilekçeler aracılığıyla yürütülürken, özel sektörde genellikle İnsan Kaynakları birimi üzerinden yönetilir. Her iki durumda da temel amaç, çalışanların yasal haklarını kullanırken kurumsal düzenin korunmasıdır. Mazeret izni talebi yapılırken, çalışanın iznin nedenini ve tarih aralığını açıkça belirtmesi gerekir. Resmî belgelerle desteklenen talepler, yöneticinin veya kurum amirinin onayına sunulur. Onay sonrası izin süresi başlatılır ve izin bitiminde çalışan göreve kaldığı yerden devam eder.

Bu süreçte en önemli adım, iznin belgeye dayandırılmasıdır. Örneğin, doğum izni talep eden bir çalışan doğum raporunu, ölüm izni talep eden çalışan ise ölüm belgesini dilekçesine eklemelidir. Böylece izin talebi hem kurumsal kayıt altına alınır hem de yasal olarak doğrulanmış olur. Günümüzde pek çok kamu kurumu ve özel işletme, bu süreci dijital sistemler üzerinden yönetmektedir. Özellikle Patron PDKS gibi platformlar, çalışanların mazeret izin taleplerini çevrimiçi olarak iletebilmesine, yöneticilerin de aynı sistem üzerinden onay verebilmesine olanak tanır. Böylece hem kâğıt iş yükü azalır hem de izin süreçleri şeffaf ve hızlı bir şekilde tamamlanır. Patron PDKS’nin izin yönetimi modülü, her izin türünü ayrı kategorilerde kaydederek kurumların çalışan izin geçmişlerini kolayca raporlayabilmelerini sağlar.

Memurlar İçin Süreç

Memurlar için bu sürecin resmî belgelerle desteklenmesi zorunludur. Her mazeret izni talebi, dilekçe ve ilgili belgelerle birlikte kuruma iletilir. Kurum amiri, personelin görevi ve izin süresinin hizmete etkisini değerlendirerek onay verir. Bu onay sonrasında, izin süresi boyunca memurun maaşı kesilmez ve izin bitiminde görevine devam eder. İzinlerin EBYS veya PDKS üzerinden dijital olarak takip edilmesi, hem kurumun kayıt tutma yükünü azaltır hem de çalışanların izin geçmişini kolayca görüntülemesini sağlar.

Özel Sektör İçin Süreç

Özel sektörde mazeret izni başvuru süreci, genellikle dijital ortamda yürütülür ve İnsan Kaynakları birimi tarafından koordine edilir. Çalışan, izin talebini yazılı veya sistem üzerinden bildirerek süreci başlatır. Bu aşamada, talebin geçerli bir nedene dayandırılması ve resmi belgelerle desteklenmesi önemlidir. İK departmanı, alınan belgeleri değerlendirir ve yöneticinin onayına sunar. Onay süreci tamamlandığında, izin otomatik olarak çalışan takvimine işlenir.

İşverenler açısından bu süreç, hem yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi hem de kurumsal düzenin korunması açısından önem taşır. Bu nedenle birçok işletme, izin taleplerini manuel sistemler yerine dijital çözümlerle yönetmektedir. Patron PDKS izin yönetimi modülü, çalışanların mazeret izinlerini sistem üzerinden doğrudan göndermesine, yöneticilerin ise bu talepleri anında onaylamasına olanak tanır. Böylece hem süreç hızlanır hem de tüm izin kayıtları yasal olarak arşivlenmiş olur. Bu dijital takip yapısı, özellikle büyük ölçekli firmalarda zaman tasarrufu sağlayarak insan kaynakları yönetiminde verimliliği artırır.

Mazeret İzni Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Mazeret izni dilekçesi, çalışanın kişisel, ailevi veya sağlık nedenleriyle işe gelemeyeceğini resmi olarak bildirdiği yazılı belgedir. Bu dilekçe, hem kamu kurumlarında hem de özel sektörde izin sürecinin resmiyet kazanması için zorunludur. Dilekçenin amacı, çalışanın mazeretini açık ve belgeli şekilde ifade ederek, yöneticisinden veya amirinden izin talep etmesidir. 2025 yılı itibarıyla dijital sistemlerin yaygınlaşmasıyla birlikte birçok kurum, bu dilekçelerin çevrimiçi ortamda doldurulmasına olanak tanımaktadır. Örneğin, Patron PDKS sistemi sayesinde çalışanlar izin taleplerini elektronik ortamda oluşturabilir ve gerekli belgeleri yükleyerek yöneticiden onay alabilir. Bu yöntem hem zaman kazandırır hem de izin süreçlerinin takibini kolaylaştırır.

Dilekçe hazırlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli husus, yazının resmi bir üslupta ve kısa, net ifadelerle yazılmasıdır. Dilekçe, işverenin veya kurum amirinin hızlı şekilde değerlendirme yapabilmesini sağlamalıdır. İzin talebinin nedeni, tarih aralığı ve belgelerin türü açıkça belirtilmelidir. Gereksiz detaylardan kaçınmak, dilekçenin ciddiyetini korur ve sürecin hızlı ilerlemesine yardımcı olur. Ayrıca, dilekçede kullanılan tarihlerin doğru olması ve gerekçeyle uyumlu şekilde yazılması gerekir. Çalışanlar, mazeret izni dilekçesini elden teslim edebileceği gibi, kurumun izin yönetim sistemine elektronik olarak da yükleyebilir. Dijital dilekçeler, hem İK birimi hem çalışan açısından hatasız ve güvenli bir süreç sağlar.

Dilekçe İçeriği

Bir mazeret izni dilekçesinde aşağıdaki unsurlar mutlaka yer almalıdır:

• Konu: Mazeret izni talebi — dilekçenin üst kısmında yer alır ve talebin nedenini özetler.
• Gerekçe: Doğum, ölüm, evlenme, sağlık veya ailevi nedenler açık şekilde belirtilmelidir.
• Tarih aralığı: İzin başlangıç ve bitiş tarihleri net olarak yazılmalıdır. Bu tarihler, resmi belgelerdeki bilgilerle uyumlu olmalıdır.
• Ek belgeler: Doğum raporu, ölüm belgesi veya evlilik cüzdanı fotokopisi gibi destekleyici belgeler dilekçeye eklenmelidir.

Dilekçe, kuruma veya yöneticilere hitaben yazılmalı, sonunda “Gereğini arz ederim.” ifadesiyle resmi şekilde tamamlanmalıdır. Tarih, ad-soyad ve imza mutlaka yer almalıdır. Bu unsurlar, dilekçenin geçerli sayılabilmesi için temel gerekliliklerdir. Dijital sistem kullanan işletmelerde, bu alanlar elektronik onay veya dijital imza yoluyla tamamlanabilir. Patron PDKS gibi platformlar, dilekçe formatlarını otomatik olarak düzenleyip onay sürecine entegre eder; böylece izin talepleri hem hızlı hem de yasal olarak geçerli şekilde sonuçlanır.

Dilekçe Örnekleri

1. Ölüm Nedeniyle Mazeret İzni Dilekçesi

Konu: Mazeret İzni Talebi

Sayın İnsan Kaynakları Müdürü,

Babamın 02.10.2025 tarihinde vefat etmesi nedeniyle, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 
104. maddesi uyarınca 7 gün süreyle mazeret izni talep ediyorum. Ölüm belgesi ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim.

Ad Soyad: Ahmet Yılmaz
Görevi: Veri Analisti
Tarih: 03.10.2025
İmza

2. Doğum Nedeniyle Mazeret İzni Dilekçesi

Konu: Mazeret İzni Talebi

Sayın İnsan Kaynakları Müdürü,

Eşimin 05.10.2025 tarihinde doğum yapması nedeniyle, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 
104. maddesi gereği 10 gün süreyle mazeret izni talep etmekteyim. Doğum raporu dilekçem ekindedir.

Gereğini arz ederim.

Ad Soyad: Mehmet Demir
Görevi: Şube Müdürü
Tarih: 06.10.2025
İmza

3. Taşınma Nedeniyle Mazeret İzni Dilekçesi

Konu: Mazeret İzni Talebi

Sayın İnsan Kaynakları Müdürü,

İkamet adresimin değişmesi nedeniyle 10.10.2025 tarihinde taşınma işlemlerimi 
gerçekleştireceğim. Bu kapsamda, kurumunuzun onayı doğrultusunda 1 gün mazeret izni talep ediyorum. 
Yeni adres beyanım dilekçeme eklenmiştir.

Gereğini arz ederim.

Ad Soyad: Elif Kaya
Görevi: Mali İşler Uzmanı
Tarih: 08.10.2025
İmza

Bu dilekçe örnekleri, hem kamu hem özel sektör çalışanları için güncel ve yasal çerçevede hazırlanmıştır. Her dilekçede tarih, gerekçe ve belgelerin eklenmesi sürecin geçerliliği açısından önemlidir. Dilekçeler, yazılı olarak kurumlara teslim edilebileceği gibi Patron PDKS izin yönetimi modülü üzerinden dijital olarak da gönderilebilir. Bu sayede belgeler güvenli biçimde arşivlenir ve izin onay süreci hızla tamamlanır.

Mazeret İzinleriyle İlgili Sık Sorulan Sorular

• Mazeret izni yıllık izinden düşülür mü? Hayır, mazeret izinleri yıllık izin hakkından bağımsızdır. Yani çalışan, hem yıllık iznini hem de mazeret iznini ayrı ayrı kullanabilir. Bu durum, çalışanların hem dinlenme hem de zorunlu durumlarda izin hakkını koruma amacını taşır.
• Mazeret izni verilmezse ne olur? Kanuni hak kapsamında olan izinlerin reddi hukuka aykırıdır. Çalışan, yasal dayanağı olan bir mazeret izni talebinde bulunduğunda işverenin bunu reddetme hakkı bulunmaz. Aksi durum, iş kanununa göre işçinin haklı fesih hakkını doğurabilir.
• Hafta sonuna denk gelen mazeret izni ne olur? Hafta sonları, izin süresine dahil edilmez. Örneğin 3 günlük mazeret izni cuma günü başlarsa, pazar günü izin süresine dahil edilmez ve çalışan pazartesi günü işe döner. Ancak bu uygulama, kurumun iç yönetmeliklerine göre değişiklik gösterebilir.
• Mazeret izni reddedilebilir mi? Kanuni hak kapsamındaki izinler reddedilemez, ancak belge eksikliği varsa veya mazeret yeterince belgelenmemişse onay süreci ertelenebilir. Belgeler tamamlandığında izin geçerli hale gelir.
• Ücretsiz mazeret izni en fazla kaç ay alınabilir? Memurlar için 12 aya kadar ücretsiz mazeret izni verilebilir. Özel sektörde ise bu süre tamamen işverenin onayına bağlıdır. Genellikle uzun süreli hastalık, yurtdışı eğitim veya ailevi nedenlerde uygulanır.

Mazeret izinleri hem çalışan hem işveren açısından dikkatle yönetilmesi gereken süreçlerdir. İzin taleplerinin yasal mevzuata uygun şekilde yapılması ve belgelerle desteklenmesi önemlidir. Kurumlar, bu izinleri düzenli takip etmek için dijital sistemler kullanmaktadır. Patron PDKS izin yönetimi modülü sayesinde, tüm mazeret izinleri gerekçeleri ve tarihleriyle birlikte kayıt altına alınabilir. Böylece hem çalışanların hakları güvence altına alınır hem de kurumlar mevzuata uygun bir izin yönetim süreci yürütür. Ayrıca, sistem üzerinden izin türleri raporlanarak İK departmanlarının analiz yapması da kolaylaşır.

Patron PDKS ile Mazeret İzin Takibi Nasıl Yapılır?

Patron PDKS, kurumların personel devam kontrol sistemlerini dijital ortama taşıyarak, tüm izin süreçlerini hızlı, şeffaf ve hatasız biçimde yönetmelerini sağlar. Mazeret izinleri de bu sistemin en çok kullanılan bölümlerinden biridir. Geleneksel yöntemlerde İK birimi el yazılı dilekçeler, e-postalar ve manuel formlar üzerinden izin kayıtlarını tutarken; Patron PDKS ile bu süreç tamamen dijital hale gelir. Çalışan, kendi hesabına giriş yaparak izin talebini birkaç tıklama ile oluşturabilir, belgelerini yükleyebilir ve yöneticisinden onay alabilir. Böylece izin süreci hem çalışan hem yönetici tarafında zamandan tasarruf sağlar. Ayrıca tüm bu işlemler sistemde arşivlendiği için geçmişe dönük raporlama ve denetim süreçleri de kolaylaşır. Patron PDKS’nin izin yönetimi modülü, kurumlara mevzuata uygun bir yapı sunar ve hem yıllık izinleri hem de mazeret izinlerini ayrı kategorilerde takip eder.

İzin Başvuru Süreci Dijitalleşiyor

Patron PDKS, işletmelerin tüm izin süreçlerini dijitalleştirerek hem çalışan hem yönetici tarafında büyük kolaylık sağlar. Mazeret izni talepleri çalışan panelinden kolayca oluşturulabilir. Süreç şu adımlarla işler:

Bu dijital süreç, hem küçük işletmeler hem de çok şubeli büyük firmalar için önemli avantajlar sağlar. Manuel belge trafiğini ortadan kaldırarak hata payını azaltır ve İK departmanının iş yükünü hafifletir. Ayrıca, çalışanların izin talepleri onaylandığında sistem üzerinden otomatik bildirim alması, iletişimi hızlandırır. Bu sayede, yöneticiler ofis dışında olsalar bile mobil cihazlarından onay verebilir ve süreci kesintisiz devam ettirebilir. Patron PDKS’nin kullanıcı dostu arayüzü, çalışanların teknik bilgiye ihtiyaç duymadan izin taleplerini rahatlıkla oluşturabilmelerini mümkün kılar.

Raporlama ve Takip Özellikleri

• Günlük ve aylık izin sayacı: Her çalışanın izin geçmişi detaylı şekilde görüntülenir.
• Personel bazlı mazeret türü raporu: Hangi personelin hangi nedenle izin kullandığı analiz edilir.
• Mobil uygulama üzerinden bildirim: Onay, ret veya güncelleme durumları anında bildirilir.
• EBYS & e-İK entegrasyonu: Kurum içi belge akışıyla izin süreçleri otomatik hale getirilir.

Raporlama özellikleri sayesinde, insan kaynakları birimleri hangi çalışanların en çok hangi izin türlerini kullandığını, hangi departmanlarda izin yoğunluğu yaşandığını kolayca görebilir. Bu veriler, kurumun kaynak planlamasında büyük rol oynar. Özellikle çok sayıda personeli bulunan şirketlerde, izin çakışmalarının önüne geçilmesi verimliliği doğrudan artırır. Patron PDKS’nin sunduğu otomatik bildirim sistemi, çalışan ve yönetici arasındaki iletişimi güçlendirirken, yasal düzenlemelere uygun bir izin yönetim yapısı oluşturur. Bu sayede işletmeler hem iç denetim süreçlerinde hem de mevzuat uyumunda sorunsuz bir sistem kurmuş olur.

Sonuç olarak, 2025 yılında mazeret izinleri hem kamu hem özel sektör çalışanları için açık ve yasal çerçevede tanımlanmıştır. Patron PDKS, bu izinlerin dijital ortamda kolayca yönetilmesini sağlayarak, insan kaynakları süreçlerinde şeffaflık ve hız kazandırır. Mazeret izni başvurularını dijitalleştirerek işletme içi koordinasyonu güçlendirmek, verimlilik artışına doğrudan katkı sağlar.